Büyükbaş hayvancılık işletmelerinde muhasebe işlemlerinin tekdüzen muhasebe sistemi ve 41 nolu Türkiye Muhasebe Standardı (TMS-41) çerçevesinde incelenmesi: 100 ineklik bir işletme örneği

Abstract

Özellikle 2000'li yıllardan itibaren günümüze kadarki süreçte tarım işletmeleri aile şirketi olma özelliğinden daha çok modernizasyonun ön planda olduğu işletmelere dönüşmeye başlamıştır. İşletmelerin modernleşmesi, mevcut muhasebe sistemi olan Tekdüzen Muhasebe Sistemi'nin yetersiz kalmasına neden olmuştur. Bu durum sonucu 31.12.2005 yılında Türkiye Muhasebe Standartları 41 nolu Tarımsal Faaliyetler Standardı (TMS-41) daha sonraki dönemleri kapsayacak şekilde ülkemizde uygulanmaya başlanmıştır. Fakat, Türkiye Muhasebe Standartlarına uyumlu defter tutma zorunluluğu ile ilgili Türk Ticaret Kanunu düzenlemeleri 2011 Yılından itibaren yapılmaya başlanmıştır. Türkiye Muhasebe Standartlarıyla beraber muhasebe sisteminde de değişmeler meydana gelmiş ve Tekdüzen Muhasebe Sisteminin eksiklikleri giderilmeye çalışılmıştır. Bu değişikliklerden biri de tarımsal faaliyet standardında gerçekleşmiştir.Çalışmada, tarımsal faaliyetlerin konusu olan canlı varlıkların Tekdüzen Muhasebe Sistemi'de ve Türkiye Muhasebe Standartları'nda ölçümü ve muhasebeleştirilmesi konusunda açıklamalar ve örneklere yer verilmiştir. Çalışmanın ana konusu olan büyükbaş hayvancılık işletmelerindeki buzağı üretimi, yem üretimi ve süt üretimi anlatılmış ve bu işlemlerin 100 ineklik bir işletme göz önünde bulundurularak muhasebe kayıtlarına ve finansal tablolarına yer verilerek iki muhasebe sistemi arasındaki farklılıklar ortaya koyulmuştur. Muhasebe kayıtları sonucu Türkiye Muhasebe Sistemine uyumlu muhasebe kayıtları sonucu elde edilen kar, tekdüzen muhasebe sistemine uyumlu kayıtlar sonucu elde edilen kardan yüksek çıkmıştır.

Particularly in the period from 2000s to the present day, agricultural businesses has began to evolve into the modern businesses rather than being family-owned companies. Modernization of the businesses has led to the current Uniform Accounting System to become inadequate. Therefore, on 31.12.2015, Turkey Accounting Standarts No. 41 Agricultural Activities Standart (TAS-41) was introduced in our country to cover the later period. But, the regulations of Turkish Commercial Law relating to bookkeeping obilation compatible with Turkey Accounting Standarts has been started since 2011. With Turkey Accounting Standarts the changes in accounting systems have occured and the deficiencies of uniform accounting system has been tried to resolve. One of these changes was realized in the area of agricultural activities standart. In this study, it is given the explanations and examples about the measurement, valuation and accounting of live animal which are subjest to agricultural activities in Uniform Accounting System and Turkey Accounting Standarts. The production of calf, feed and milk in cattle breeding businesses which are the main subject of the study is described, and it has been demonstreated the differences between two accounting system by giving the accounting records and financial statements of these transactions in a 100-cow business. After accounting records, the profit was higher in the accounting records which are compatible with Turkey Accounting System than in the accounting records compatible with Uniform Accounting System